KAPAK | HERKESİN BARINABİLECEĞİ KENTLER İÇİN SOSYAL KONUT
Konut Hakkı,Karşılanabilir Konut ve BM-HABİTAT'ın Yaklaşımı Üzerine Bir Değerlendirme | Ö.Burcu Özdemir Sarı
Birçok krizi aynı zamanda yaşadığımız bu zamanlarda konut sorunu hem büyüyerek hem de niteliğini değiştirerek devam ediyor. Fiziksel, sosyal ve kültürel olarak insanların ihtiyaçlarını yeterli bir şekilde karşılayan, insan onuruna yakışır bir konut ve yaşam çevresi sunan ve bunu yaparken de hanelerin ekonomik koşullarını zorlamayan bir konuta erişimi “konut hakkı” olarak tanımlayan BM-HABITAT önerdiği yaklaşım ve yöntemlerle yeterli ve karşılanabilir konut sağlamaya yönelik politikaların gelişmesini hedefliyor.
Türkiye’de Sosyal Konut | Nil Uzun
Tarihi Sanayi Devrimi’ne kadar uzanan sosyal konut, bugüne kadar zaman ve mekâna bağlı faktörlerle ilişkili olarak farklı ülke ve bölgelerde çeşitli biçimlerde uygulanageldi. Türkiye’de de cumhuriyetin kuruluşundan itibaren dönemin ekonomik ve siyasal şart ve tercihlerine bağlı olarak farklılaşan sunum biçimleriyle sosyal konut uygulamaları kendini gösterdi. Ancak ne ağırlıklı olarak piyasa ilişkilerine bırakılan konut politikaları ne de yetersiz sosyal konut uygulamaları başta dar gelirlilerin olmak üzerek konut ihtiyacı sorununa çözüm olabildi.
Demokrasi Arayışı Olarak Konut Kooperatifleri ve Katılımcı Mimarlık: 1970’li Yıllar Türkiye’sinden İki Örnek|Öncül Kırlangıç
1950-80 yılları arasında artan kentsel nüfus oranı konut sorununun büyük tetikleyicilerinden biri oldu. Bu dönemde konut sorununu toplumsal bir sorun olarak ele alan ve bu doğrultuda kooperatif modeliyle üretim sağlayan sınırlı sayıda örnek bulunuyor. Dar gelirliler için adil ve demokratik bir konut üretim modeli olma potansiyeli taşıyan konut kooperatiflerinin aynı zamanda Türkiye’deki ilk katılımcı tasarım deneyimleri olan İzmit Yeni Yerleşmeleri ile Edirne Cumhuriyet Mahallesi projelerinin katılımcı planlama ve tasarım deneyimleri kısaca aktarılıyor.
Tanımlardan Uygulamaya Türkiye’de Sosyal Konuta Bakış | Özgür Bingöl (Söyleşi)
Kamunun sosyal konut üretimine dair mevcut politikası birçok farklı katmanda eleştiriliyor. Buna karşılık belirli dönemlerde farklı denemeler de mevcut. Sosyal konuta kamunun bakışındaki çerçevenin eksikliği ve yol haritası, üzerinde durulması gereken meselelerin başında geliyor. Bu bağlamda Doç. Dr. Özgür Bingöl* ile sosyal konutun tarifi, konutun kent formuyla ilişkisi, birim konutun planlama anlayışı ve üretim teknolojisinin alternatifleri üzerine konuştuk.
İstanbul’un Modern Konut Yerleşimlerine İki Örnek: Levent IV. Kısım (1954-1957) ve Ataköy I-II. Kısımlar (1957-1964) | Nilüfer Baturayoğlu Yöney + Ebru Omay Polat
Levent ve Ataköy II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye mimarlığında bütüncül planlama, iç ve dış mekân kalitesi, malzeme ve uygulama bakımından öne çıkar. Hızla göç alan İstanbul’un konut sorununa, T. Emlak Bankası’nın dâhil olduğu farklı finansman modelleri ve Kemal Ahmet Arû’nun “yeni şehir” tipinde mimari tasarım arayışları ile çözümler aranır. Günümüzde halen mimari ve toplumsal seçkinliğini koruyan Levent ve Ataköy’de, yükselen rantlar eskiyen konutların hızla renove edilmesine ve özgün mimari tasarım ve elemanların geriye dönüştürülmesi olanaksız yöntemlerle yenilenmesine yol açmakta, deprem riski ise İstanbul’un diğer bölgelerinde olduğu gibi kentsel dönüşümü gündeme getirmektedir.
İstanbul’un Meçhul Mirasi: Yüzyıl Ortası Sosyal Konut Üretimi | Yıldız Salman + Burak Öztürk
Sosyal konut üretimi, Avrupa’da 2. Dünya Savaşı sonrasında baş gösteren konut sorununa çare oldu. Türkiye’de ise özellikle göç ve kentleşmeyle beraber ortaya büyük bir konut ve barınma ihtiyacı çıksa da sosyal konut uygulamaları oldukça sınırlı kaldı. 1945-1960 arasında yaklaşık 2500 birimlik sosyal konutun inşa edildiği İstanbul’da sosyal devlet anlayışının ürünü bu örnekler oldukça değerli. Üretimi gerçekleşmiş ve kent tarihinde yer etmiş sosyal konutlara ait arsa temin, planlama ve finansman destek modellerinin incelenmesi, bugünkü barınma ve konut krizine çözüm arayışları için kritik öneme sahip.
Barınma Hakkına Toplumsal Cinsiyet Gözlüğüyle Bakmak | Bahar Sakızlıoğlu
Barınma hakkı ve toplumsal cinsiyet arasında nasıl bir bağ var? Kadınlar ve dezavantajlı kılınmış grupların barınmaya dair ihtiyaçlarını karşılamak için nasıl bir sosyal konut politikası üretilebilir? Toplumsal cinsiyete duyarlı olarak gerçekleştirilmiş sosyal konut politikaları ve uygulamaları açısından dünyada iyi örnekler nelerdir? Türkiye’de sosyal konut üretirken toplumsal cinsiyete duyarlı bir yaklaşım nasıl geliştirilebilir? Barınma hakkına toplumsal cinsiyet perspektifinden baktığımızda önümüze çıkan bu önemli ve acil sorulara yanıtlar üretmek gerekiyor.