Şehir Okulu, şehircilik, mimarlık, kentsel tasarım, peyzaj mimarlığı ve ilgili disiplinlerde alternatif bir eğitim platformudur. Disiplinlerarası yaklaşımıyla kuramsal bilgiyi pratik deneyimle birleştirir; katılımcılara yenilikçi ve eleştirel bir perspektif kazandırmayı amaçlar.
Program, mesleki becerilerin geliştirilmesine, güncel planlama ve tasarım yaklaşımlarının kavranmasına, yerel yönetimlerin karar alma süreçlerinin anlaşılmasına ve sahaya dönük yaratıcı uygulamaların deneyimlenmesine odaklanır. Üniversite öğrencileri ve yeni mezunlara, akademik çerçevenin ötesine geçen bir bakış açısı ve uygulama becerisi kazandırmayı hedefler. Aynı zamanda katılımcıların yaşadıkları kentin dinamiklerine, zorluklarına ve fırsatlarına dair farkındalık geliştirmelerini destekler.
2025 yılı güz programı Belirsizlik Çağında Şehirler teması etrafında şekillenmektedir. Günümüzde belirsizlik artık istisna değil, kuraldır. Bu nedenle şehirleri anlamak ve tasarlamak, değişimi öngörmekten çok, onunla birlikte çalışabilme becerisi gerektirmektedir.
Bu tema, özellikle İstanbul gibi büyük metropollerde artan sosyal, ekonomik, çevresel ve politik dalgalanmalar karşısında, kentsel tasarım ve planlama disiplinlerinin nasıl daha dirençli, esnek ve yaratıcı hale gelebileceğini tartışmaya açmayı amaçlamaktadır.
Program ve İçerik
Dersin Amacı: Arşiv araştırma yöntemlerini odağına alan bu ders, kişisel tarih ile toplumsal hafızanın kesişiminde kentin izini sürmeyi amaçlar. Arşiv temelli üretimlere odaklanarak, farklı disiplinlerden çalışmalarda arşivin nasıl kullanıldığını ve nasıl yeniden üretildiğini inceler. Derste her katılımcının, bireysel ya da grup olarak, ilgi duyduğu alanda yaratıcı bir arşiv çalışmasını projelendirmesi ve yürütmesi amaçlanır. Kent belleği ve kolektif hafıza kavramları üzerinden arşiv araştırması ile yaratıcı ve tasarım odaklı ifade biçimlerini bir araya getirir; bir tasarm araştırması yürütülmesine aracılık ederek katılımcılara uygulamalı bir araştırma ve çalışma ortamı sağlar.
Kontenjan 15 Katılımcı
Dersin Amacı: Bu dersin amacı, mimari tasarımın bir lüks ya da ayrıcalık değil, değişen dünyada temel bir ihtiyaç olarak görüldüğü bir senaryo için alternatifler üretmektir. Mimarlığın Çuval Teorisi’nden ilham alan ders, İPA Kampüs ve Havuz projelerinin doğduğu yerde kentin ve kentlinin mimarlıkla güncel ilişkisini anlamayı ve bu ilişkiyi zenginleştirmeyi hedefler. Sekiz haftalık süreç boyunca katılımcılar, İstanbul’a özgü mekânsal ihtiyaçları merkeze alarak mevcut olanakları dönüştürmenin yollarını araştıracaklardır. Böylece hem kentin keşfedilmemiş imkânlarını araştıracak hem de bu fırsatların dönüşebileceği mekânsal senaryoları, kentin ihtiyaçları doğrultusunda geliştireceklerdir.
Kontenjan 20 Katılımcı
Dersin Amacı: Söz konusu ders, katılımcıları ve de yürütücüleri ile birlikte, ismindeki laboratuvar kelimesinin de izniyle, yaşadığımız ve gündelik olarak kullandığımız kentin daha açık, kişisel düzeyde daha ilişkilenebilir ve de belli manalarda modifiye edilebilir/versiyonlanabilir olmasına dair yöntem, tasarım ve anları araştırmayı hedefler. Bu türde bir bilginin ancak bireysel merak, kent içerisinde ve şahsi ilişkilenmeler/deneyler yoluyla ortaya konulabileceğinden hareketle, ders teorik çerçeve ve konuya dair referansların paylaşılması ertesinde ağırlıklı olarak farklı tasarım disiplinlerinin bir arada çalıştığı bir atölye formatında ilerleyecektir. Yakın dönem ve geçtiğimiz yüzyıldaki daha açık, çoğul ve ilişkilinebilen kent tarifleri, alternatif araştırma ve bilgi üretme pratikleri ile nazaran deneysel tasarım aksiyonlarından yola çıkarak; bulunduğumuz İstanbul kentinin belli parça, an ve unsurlarının müdahaleye, çeşitlenmeye izin veren ve de kişisel düzlemde ilişkilenebilir/kurcalanabilir hallerine dair araştırmalar ve tasarım enstantaneleri üretilecektir. Bu bir yandan kentin açık halinin ve parçalarının, herhangi bir yerlisi tarafından anlaşılabilir, bilgisinin öğrenilebilir ve değiştirilip paylaşılabilir (ör. open-source) olabileceği manasını öne sürerken; bu açıklığın önerdiği anlaşılabilir ve kişisel düzeyde ilişkilinebilir/kurcalanabilir olması kentliler açısından hem temel bir hak, hem de çağdaş bir kentin akıllı, gelişebilir ve gerçek manada demokratik olması için bir şart olarak görülmektedir. Katılımcıların tasarımın herhangi bir disiplini ile ilişkili olmasını hem yeterlidir hem de olası ilişkilenme şekillerinin ve kente dair açık enstantanelerin çeşitlenmesi açısından ekstra olanaklar sağlamaktadır. Araştırma ve atölyeler esnasında katılımcıların deneyimleri haricinde kendi bilgi alanları, ilgileri ve araçlarından yararlanmaları beklenirken, onlara eşlik edecek fikri ve teknik destek sağlanacaktır. Kentin kapalı, standart kullanım ve de donuk görüntülere göre tasarlanmış halinin antitezi gündelik pratikler ve herhangi bir kentlisine dair (şahsi) versiyonları; yani şahsen kurcalanmış ve daha da kurcalanabilen halleridir. Bu noktada tasarım disiplinleri, ilgilendiği mecra ve alandan bağımsız olarak, özünde yatan açık-uçluluk ve merakla birlikte, son derece gündelik, kentli ve de dönüştürücü bir pratik olarak rol alabilir.
Kontenjan 20 Katılımcı
Dersin Amacı: Bu ders, kent mobilyalarının tasarımdan üretime uzanan sürecini bütüncül bir şekilde ele alır. Katılımcıların kentsel kimlik, kullanıcı deneyimi, malzeme, teknoloji ve üretim yöntemlerini birlikte değerlendirerek hem teorik hem de uygulamalı bilgi kazanmalarını hedefler. Kent mobilyalarının şehirle kurduğu ilişkilere, yeni malzemelerin ve dijital araçların tasarımdaki yerine odaklanmaktadır. İSTON’un deneyimlerinden faydalanarak saha gezileri, atölyeler ve modelleme çalışmalarıyla öğrenme süreci desteklenecektir. Katılımcılar, İstanbul kıyılarından esinlenerek parametrik tasarım denemeleri yapacak, 3D beton teknolojisini tanıyacak ve kendi tasarımlarını maketler ile dijital modeller üzerinden geliştireceklerdir. Dersin sonunda yapılacak kapsamlı bir atölyede, geleceğin kent mobilyalarına dair yaratıcı fikirler sergilenecek ve kısa sunumlarla paylaşılacaktır.
Kontenjan 20 Katılımcı
Dersin Amacı: Bu ders, kentlerde uygulanan taktiksel tasarım pratiklerini kuramsal ve uygulamali boyutlarıyla ele alir. Katılımcılar, küçük ölçekli kentsel müdahalelerin nasil toplumsal etkileşim ve dönüşüm yarattigini tartışacak, İstanbul ornekleri uzerinden yontem ve vaka incelemeleri yapacaktir. Programda ayrica mumkun oldugunda yerinde gözlem ve saha calismalari öngörülmektedir.
Kontenjan 25 Katılımcı
15 Kasım Cumartesi
Eğitmen: Esra Aydın Demiröz Kıdemli Eğitim Uzmanı Bu atölyede katılımcılar, geliştirdikleri fikir ve projeleri etkili bir şekilde sunabilmek için ArcGIS StoryMaps’i bir dijital hikâye anlatımı aracı olarak deneyimleyecekler. Haritalar, görseller, metinler ve multimedya içerikleri bir araya getirerek projelerini hem görsel hem de anlatısal açıdan zenginleştirmeyi öğreneceklerdir.
