İSTANBUL EKONOMİ BÜLTENİ, MART 2020

İŞGÜCÜ PİYASASI

2019 yılında İstanbul’da dar tanımlı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 2,4 puan arttı.

 

İstanbul’da 2019 yılında 15 yaş ve üzeri dar tanımlı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 2,4 puan artarak %14,9 olarak gerçekleşti. İşsiz sayısı ise bir önceki yıla göre 171 bin kişi artarak 1 milyon 10 bin oldu. Erkeklerde işsizlik oranı %13 iken, kadınlarda ise %18,9’luk kesim işsiz olarak belirlendi. Türkiye’de ise 2019’da işsizlik oranı %13,7 olarak gerçekleşti.

İstanbul ve Türkiye 15+ İşgücü Verileri                                                              

Yıl	İşgücüne Katılma Oranı (%)		İstihdam Oranı (%)		İşsiz (Bin Kişi)		İşsizlik Oranı (%)
	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye
2019	57,5	53,0	48,9	45,7	1.010	4.469	14,9	13,7
2018	57,4	53,2	50,2	47,4	839	3.537	12,5	11,0
2017	57,4	52,8	49,4	47,1	914	3.454	13,9	10,9
2016	56,3	52,0	48,7	46,3	869	3.330	13,5	10,9
2015	54,4	51,3	47,4	46,0	786	3.057	12,9	10,3
2014	52,7	50,5	46,4	45,5	688	2.853	11,9	9,9

İstanbul’da geniş tanımlı işsizlik oranı %17,2 olarak belirlendi.

 

İstanbul’da 2019 yılında iş bulma ümidi olmayanlar ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanların da işgücüne dâhil edilmesiyle birlikte hesaplanan geniş tanımlı işsizlik oranı %17,2 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik oranına göre İstanbul’daki toplam işsiz sayısı 1 milyon 203 bin oldu.[i]

Geniş Tanımlı İşsizlik Verileri

 

	Geniş Tanımlı İşgücü (Bin Kişi)		Geniş Tanımlı İşsiz Sayısı (Bin Kişi)		Geniş İşsizlik Oranı (%)
Yıl	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye
2019	6.981	34.835	1.203	6.755	17,2	19,4
2018	6.943	34.444	1.044	5.707	15,0	16,6

Kaynak: TÜİK verilerinden üretilmiştir.

*İş bulma ümidi olmayanlar ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar da işgücüne dâhil edilerek hesaplanmıştır.

 

İstanbul’da ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı 579 bine yükseldi.

 

15-24 yaş aralığında olup eğitim almayan ve herhangi bir işte çalışmayan gençlerin sayısı 2018 yılında 537 bin iken 2019 yılında 579 bine yükseldi. Böylece İstanbul’da her 4 gençten biri ne eğitimde ne de istihdamda yer aldı.

İstanbul 15-24 Yaş İşgücüne Dâhil Olmayanlar (Bin Kişi)

 

	15-24 Yaş
	İş Bulma Ümidi Yok	İş Aramayıp Çalışmaya Hazır Olan	Mevsimlik Çalışıyor	Ev İşleri İle Meşgul	Engelli Veya Hasta	Ailevi Ve Kişisel Nedenler	Diğer	İşsiz
2019	4	25	1	130	28	92	8	291
2018	5	32	2	157	31	81	5	224

Kaynak: TÜİK verilerinden üretilmiştir.

 

İşsizlik oranında en yüksek artış 20-24 yaş grubunda gerçekleşti.

 

İstanbul’da 2019 yılında bir önceki yıla göre işsizlik oranında en yüksek artış %5,6 ile 20-24 yaş grubunda gerçekleşirken, geniş tanımlı işsizlik verisine göre 20-24 yaş aralığında 221 bin kişi işsiz olarak belirlendi. Bu yaş grubundaki işsizlik oranı %25,1 olarak saptandı.

 

İstanbul Yaş Grubuna Göre İşsizlik Oranları (%)

	Yaş Grubu
	(15-19)	(20-24)	(25-34)	(35-54)	(55+)
2019	24,0	25,1	14,6	11,8	12,2
2018	21,4	19,5	11,8	10,1	12,5

Kaynak: TÜİK

İstanbul’da üniversite mezunlarının %13,6’sı, lise mezunlarının ise %17,2’si işsiz olarak kaydedildi.

Bir önceki yıla göre bakıldığında lise mezunu işsizlerin sayısı 75 bin, üniversite mezunu işsizlerin sayısı ise 30 bin arttı.

İstanbul Eğitim Durumuna Göre İşsizlik Oranları (%)

	Eğitim
	Okuma Yazma Bilmeyen	Lise Altı Eğitimliler	Lise Ve Dengi Meslek Okulu	Yüksek Öğretim
2019	13,5	14,6	17,2	13,6
2018	10,9	12,5	12,7	12,3

Kaynak: TÜİK

İstanbul’da kadınların işgücüne katılma oranı %37,6 olarak gerçekleşti, kadınlarda işsizlik oranı %18,9 oldu.

 

İstanbul’da 2019 yılında işgücü 50 bin kişi artarak 6 milyon 788 bin olarak gerçekleşti. İstanbul’da kadınların işgücüne katılma oranı %37,6 iken erkeklerin işgücüne katılma oranı %77,1 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde ise erkeklerin işgücüne katılma %72 olarak gerçekleşirken kadınların işgücüne katılma oranı ise %34,4 olarak gerçekleşti. İstanbul’da erkeklerde işsizlik oranı %13 iken, kadınlarda bu oran %18,9 oldu.

 

İstihdam edilen kişi sayısı bir önceki yıla göre 121 bin kişi azaldı.

 

İstanbul’da istihdam edilen kişi sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre 121 bin kişi azaldı. İstihdam edilen kişi sayısındaki bu azalışın 96 bini kadınlardan olurken 25 bini erkeklerden oldu. İstihdam oranı ise geçen yıla göre %1,3 azalarak %48,9 olarak gerçekleşti.

İstihdam Verileri

	İstihdam Edilen Kişi (Bin)		İstihdam Oranı %
Yıl	İstanbul	Türkiye	İstanbul	Türkiye
2019	5.778	28.080	48,9	45,7
2018	5.899	28.738	50,2	47,4

*Kaynak: TÜİK

İstihdam edilenlerin %46,1’ini lise altı eğitime sahip kişiler oluşturdu.

 

İstanbul’da istihdam edilenlerin %46,1’ini lise altı eğitime sahip kişiler oluştururken %22’sini lise ve dengi okul mezunları, %30,4’ünü yükseköğrenim mezunları oluşturdu. Okuma yazma bilmeyenlerin istihdam içindeki payı ise %1,5 oldu.

 

SGK’ya kayıtlı olmayıp istihdam edilenlerin oranı %22,2 oldu.

 

İstanbul’da 2019 yılında bir önceki yıla göre SGK’ya kayıtlı istihdam edilenlerin sayısı 168 bin azalırken SGK’ya kayıtlı olmayan istihdam edilen kişilerin sayısı 47 bin arttı. İstihdam edilenlerin 1 milyon 282 bini SGK’ya kayıtlı olmayan kişiler oluştururken 4 milyon 496 binini SGK’ya kayıtlı kişiler oluşturdu.

2019 yılında bir önceki yıla göre ortalama günlük kazanç %21,6 oranında arttı. Erkeklerde 158,5 TL, kadınlarda ise 151,7 TL ortalama günlük kazanç elde edildi.

 

İstanbul’da 2019 yılında bir önceki yıla göre ortalama günlük kazançta %21,6 artış gerçekleşirken Türkiye’de %22,5 oranında bir artış gerçekleşti. İstanbul’da en yüksek artış %21,7 ile erkek sigortalı çalışanlarda gerçekleşirken en düşük artış %19,7 ile geçici sigortalı çalışanlarda gerçekleşti. Türkiye’de ise en yüksek artış %25,5 ile geçici sigortalı çalışanlarda gerçekleşirken en düşük artış ise %21,6 ile daimî sigortalı çalışanlarda gerçekleşti.

İstanbul’daki iş yerlerinin %64’ünü en fazla 3 kişi istihdam eden işyerleri oluşturdu.

İstanbul’da 2019 yılında toplam iş yeri sayısı 537 bin 982’ye ulaştı. Bu pay içerisinde en çok 3 kişinin çalıştığı iş yerlerinin payı %64,15 olarak belirlendi. 1.000 ve üzerinde kişi istihdam eden iş yerlerinin sayısı ise geçen yıla göre 18 adet artarak 144’e çıktı. Türkiye genelinde 1.000 ve üzerinde kişi istihdam eden iş yerlerinin sayısı ise geçen yıla göre 31 adet artarak 479’a çıktı.

 

İstanbul’da İŞKUR ile işe yerleşenlerin sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre %20 arttı.

 

2019 yılında İstanbul’da 353.903 kişi İŞKUR aracılığıyla işe yerleşti. İŞKUR ile işe yerleşenlerin sayısı 2019’da bir önceki yıla göre %20’lik bir artış gösterdi. İşe yerleşenlerin %34,7’sini kadınlar oluştururken %65,3’ünü erkekler oluşturdu.

İstanbul’da 2019 yılında işsizlik ödeneğine başvuru sayısı 2018 yılına göre %19,4 oranında artış göstererek 509 bin oldu, 287 bin kişi ise işsizlik ödeneği almaya hak kazandı.

2019 yılında İstanbul’da işsizlik ödeneği başvuru sayısı 509 bin 641 iken işsizlik ödeneği almayı hak edenlerin sayısı 287 bin 671 olarak gerçekleşti. İşsizlik ödeneğine başvuranların sayısı 2018 yılına göre %19,4’lük bir artış gösterdi. İşsizlik ödeneğini hak edenlerin sayısı ise 2019’da bir önceki yıla göre %19,2’lik bir artış gösterdi.

Metodoloji: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinden derlenerek oluşturulmuştur. Periyodik olarak yayınlanacak bu bültenin verileri ekte sunulmuştur.

[i] Geniş Tanımlı İşsizlik: Resmi olarak işsiz, ücretli veya serbest meslekte olmayan, referans dönemde (son 4 hafta içerisinde) bir işe başvurmuş ve çalışmaya hazır kişilere denmektedir. Geniş tanımlı işsiz ise (unemployed according to the relaxed definition) iş bulma ümidi olmayan ve çalışmaya hazır ama iş aramayan kişileri de kapsamaktadır. Daha fazla bilgi için: “Unemployement Rate.” International Labour Organization. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ilostat-files/Documents/description_UR_EN.pdf

↓ Nihai İstanbul Ekonomi Bülteni, İşgücü Piyasası, Mart 2020