Sürdürülebilir Tüketim Nedir?
Sürdürülebilir tüketim, bireylerin ve toplumların doğal kaynakları verimli kullanarak, üretim ve tüketim süreçlerinde karbon ayak izini azaltma, atıkları minimuma indirme, geri dönüşüm ve yeniden kullanım gibi uygulamaları göz önünde bulundurarak çevresel etkiyi azaltma kaygısıyla tüketim yapma yaklaşımı olarak tanımlanmaktadır. Bu yaklaşım, tüketim alışkanlıklarının uzun vadede hem insanlar hem de ekosistemler için sürdürülebilir olmasını amaçlamaktadır. Sürdürülebilir tüketim, 1992 yılında Rio de Janerio’da düzenlenen Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı (Rio Konferansı) Dünya Zirvesi’nin “Sürdürülebilir Gelişme Eylem Planı” çerçevesinde bulunan 21. gündem maddesinde yer almıştır.
Sürdürülebilir tüketimin, tüketimden farklı yanı; üretilen mal ve hizmetlerin bireyler tarafından istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullanılması anlamına gelen tüketimin yanı sıra sürdürülebilir tüketimin mal ve hizmetlerin çevre üzerindeki etkileri minimum düzeye indirecek biçimde kullanılmasıdır. Sürdürülebilir tüketim aynı zamanda üretim ve tüketimin sosyal adalet ilkesine uygun olması, adil ticaretin desteklenmesi, işçilerin haklarının korunması ve ekonomik sistemin sürdürülebilirliğini sağlamayı da hedeflemektedir. Sürdürülebilir tüketim, sürdürülebilir üretim ve sürdürülebilir yaşam tarzı ile de doğrudan ilişkilidir. Bu kapsamda tüketicilerin satın aldıkları ürünlerin çevresel ve sosyal etkilerinin farkında olması ve bu farkındalıkla daha bilinçli tüketim kararları alması önemlidir.
Tüketimin sürdürülebilir hale getirilmesinde ve bunun toplumun geneline yayılmasında bireylerden hükümetlere, işletmelerden sivil toplum kuruluşlarına kadar geniş bir katılım gerektirmektedir. Tüketimin sürdürülebilir hale gelmesi, küresel düzeyde çevresel sorunlarla başa çıkmanın önemli bir yolu olarak kabul edilmektedir. Kullanımı ortak olan kaynakların tüketilmesinde, çevreci bir bilincin yaygınlaşmasında etkili olabilecek kamusal politikaların oluşturulmasında ve uygulanmasında yerel yönetimler önemli bir role sahiptir.
