Türkiye Hanehalkı Tüketim Harcamaları Araştırması – 2023

1.Türkiye’de hane harcamaları iki katına çıktı!

TÜİK’in Hanehalkı Tüketim Harcamaları Araştırması’nın sonuçlarına göre 2022 yılının aylık ortalama hanehalkı tüketim harcaması 12.159 TL iken 2023 yılında 24.383 TL’ye yükseldi. 2023 yılı için açıklanan enflasyon %64,8 olmasına rağmen bir hanenin ortalama harcamalarının %100,5 oranında yükseldiği görüldü.

2.TÜİK’in Hanehalkı Tüketim Harcamaları Araştırması’ının sonuçlarına göre 2022 yılında hanelerin en yüksek orana sahip harcama kalemi %22,9 ile gıda ve alkolsüz içecekler iken 2023 yılında en yüksek orana sahip harcama kalemi %23,9 ile konut ve kira oldu.

2022 yılında ikinci sırada konut ve kira yer alırken 2023 yılında ikinci sırada ulaştırma harcamaları yer aldı. Resmi gıda enflasyonu %71,1, dar gelirlinin gıda enflasyonu %111,7 (DİSK-AR) iken gıda tüketim oranının azalmış olması hanelerde gıdadan kısıldığını gösterdi.

3.Türkiye’de en düşük ve en yüksek %20’lik gelir gruplarının 2023 yılı harcama dağılımlarına bakıldığında bazı kategorilerde yüksek farklılıklar görüldü.

Düşük gelir grubunda gıda ve alkolsüz içecek harcamaları %36,6’lık yer kaplarken bu oran yüksek gelir grubunda %14,5’te kaldı. Konut ve kira harcamaları da düşük gelir grubunda harcamaların daha yüksek bir oranına denk geldi. Yüksek gelir grubunda ise ulaştırma harcamaları %28,3’lük bir alan kaplarken düşük gelir grubunda ise bu oran %8,8’de kaldı.

4.Hanelerin tüketim harcamaları gelire göre incelendiğinde en yüksek gelire sahip %20’lik gruba mensup hanelerde 2023 yılında da en yüksek orana sahip harcama kalemleri ulaştırma, konut ve kira olmuştur.

2022 yılına göre ulaştırmanın payı azalırken konut ve kira harcamalarının payı geçen seneye göre artış göstermiştir.

5.Hanelerin tüketim harcamaları gelire göre incelendiğinde en düşük gelire sahip %20’lik gruba mensup hanelerde 2023 yılında da en yüksek orana sahip harcama kalemleri gıda ve alkolsüz içecekler ile konut ve kira olmuştur.

Konut ve kiranın payı 2022 yılına göre azalırken gıda ve alkolsüz içeceklerin payı geçen seneye göre artış göstermiştir. Tüm gelir grupları içerisinde gıda ve alkolsüz içeceklere ait payın arttığı tek gelir grubu olmuştur.

6.Hanehalkı büyüklüğüne göre tüketim harcamaları incelendiğinde tek kişilik hanelerde en yüksek orana sahip tüketim harcama grubu %31,8 ile konut ve kira ve %18,7 ile ulaştırmadır.

4 kişiden oluşan hanelerde ise en yüksek orana sahip harcama kalemi %22,9 ile ulaştırma iken ikinci sırada %21,9 ile konut ve kira gelmektedir.

7.Temel gelir kaynağı emekli geliri olan hanelerin konut ve kira harcamalarının payı 2022 yılında %28,6 iken 2023 yılında %31,9 olmuştur.

Ulaştırma harcamalarının payı ise 2022 yılında %15,9 iken 2023 yılında %14,4 olarak hesaplanmıştır.