Kent Gündemi Araştırmaları’nın "Geçmişten Geleceğe İstanbul’un Planlama Hafızası: Özneler, Kurumlar, Mekânlar ve Eylemler” başlıklı yeni raporu, İstanbul’un erken Cumhuriyet döneminden günümüze uzanan planlama serüvenini bütüncül bir perspektifle ele alıyor.Alanında öncü isimlerinin değerlendirmelerinden hareketle, planlama tarihinin yalnızca planlardan değil, bu planları üreten kadroların düşünsel dünyasından, kurumsal ilişkilerinden ve toplumsal bağlamdan bağımsız okunamayacağı vurgulanıyor.
Rapor, 1923’ten 2025’e uzanan dönemi altı tarihsel kesitte inceliyor. Bu dönemlendirme, İstanbul’un hızlı nüfus artışı, ekonomik dönüşümler, merkezi - yerel yönetim ilişkileri ve kurumsal kırılmalar karşısında nasıl bir planlama pratiği geliştirdiğini ortaya koyuyor. Çalışmanın özgün yanı, planlamaya dair çoğunlukla gözden kaçan konuları planları üreten ekipler, kurumlar, bürolar ve onların hafızasını sözlü tarih yöntemiyle görünür kılmasıdır.
Rapor, uzman tanıklıkları, arşiv belgeleri ve plan paftaları üzerinden İstanbul’un planlama hafızasını görünür kılarken, hem erken dönem modernleşme adımlarını hem de son 50 yıldaki kurumsal ve mekânsal dönüşümleri bir arada değerlendiriyor. Böylece İstanbul’un planlama geçmişi, uygulanmış ya da uygulanmamış tüm planların etkileri, uzun erimli mekânsal yönelimler ve bilgi üreten ekiplerin deneyimleri üzerinden yeniden yorumlanarak bugünün karar süreçlerine ışık tutan kapsamlı bir kaynak hâline geliyor.İPA olarak, İstanbul Çevre Düzeni Planı üzerine çalıştığımız bu dönemde raporun bir arşivden öte İstanbul’un geleceğini konuşurken referans aldığımız ortak bir hafıza alanı olacağını umuyoruz.

