Kent Yoksulluğu Nedir?

Kent yoksulluğu kavramı, sanayileşme, kentleşme ve ekonomik dönüşümlerle birlikte kentlerde ortaya çıkan yoksulluk ve sosyal eşitsizlikleri ifade etmek için kullanılır.Kent yoksulluğu, kentsel alanlarda yaşayan insanların ekonomik, sosyal ve fiziksel koşullardan kaynaklanan yoksunluklarını ifade eder. Bu durum, düşük gelir seviyeleri, yetersiz ve sağlıksız barınma koşulları, işsizlik, yetersiz eğitim ve sağlık hizmetleri gibi sorunları içerir. 19. yüzyılda, sanayileşmenin getirdiği toplumsal değişimleri inceleyen Marx ve Engels (1845), işçi sınıfının yaşam koşullarını detaylı bir şekilde inceleyerek kent yoksulluğuna dikkat çekmişlerdir. R. E. Park, E. Burgess ve L. Wirth gibi kent yaşamının toplumsal boyutuna odaklanan sosyologlar kent yoksulluğunu inceleyen önemli çalışmalar yapmıştır.
Dünya Bankası’na göre, eğitim, konut, güvenlik, altyapı, sağlık, sosyal güvenlik gibi sorunları kapsayan ve farklı boyutları olan kentsel yoksulluk kavramı tarihte yalnızca küçük bir toplumsal grup için geçerli oluyorken; neoliberal politikalar ve ekonomik küreselleşme süreçleri, kentlerde gelir dağılımı eşitsizliklerini derinleştirerek kent yoksulluğunun artmasına yol açmıştır. Kent yoksulluğu, temel bazı maddi ihtiyaçların karşılanamamasının yanı sıra, kentten ve kentin sunduğu olanaklardan izole, eğitim, sağlık, temiz içme suyu gibi temel haklara erişemeyen ve yoksulluk kısır döngüsü içinden çıkamayan “kent yoksulu” bireyler yaratmaktadır.
Türkiye’de kent yoksulluğu kavramı, özellikle 1950’lerden sonra, kırsal kesimden kentlere göçün artmasıyla birlikte ortaya çıkmıştır. Bu dönemde, kentlerdeki gecekondu bölgelerinde yoğunlaşan yoksul nüfus, kent yoksulluğunun Türkiye’deki en belirgin örneklerinden biri olmuştur.Kentsel yoksulluğun azaltılmasında, temel hizmetlerin ortak üretimine ve adil dağılımında merkezi yönetimin ve yerel yönetimlerin yeri oldukça önemlidir. Planlama ise kent yoksulluğunu azaltmak ve yaşam kalitesini artırmak için stratejik araçlardan biridir.