Biyofilik Tasarım Nedir?
“Biyofili” (Biophilia) terimi ilk olarak 1960’larda sosyolog ve psikolog olan Erich Fromm tarafından ‘yaşam sevgisi’ olarak tanımlanmıştır. Daha sonra 1984 yılında Edward O. Wilson “yaşama ve gerçeğe yakın süreçlere odaklanma konusunda doğuştan gelen eğilim” olarak yeniden tanımlamıştır.Modern kentsel yaşamdaki yapılı çevre tasarımının doğal sistemlerin bozulması ve insanın doğa ile olan bağının kopmasına yol açması, doğal kaynakların aşırı tüketimini desteklemesi, biyoçeşitliliğin azalmasına neden olması ve bunların insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri gibi farklı nedenlerle eleştirilmektedir. Bu eleştirilere karşılık “Biyofilik tasarım” yaklaşımı insanlar ile doğal çevre arasındaki bağlantıyı güçlendirmeyi amaçlayan bir tasarım yaklaşımı olarak 1980’lerde sosyal ekoloji profesörü Stephen Kellert tarafından ortaya atılır.Biyofilik tasarım doğadan ilham alarak yenilikçi tasarım çözümleri üretmeyi teşvik eder.
Frank Lloyd Wright, Louis Kahn ve Alvar Aalto gibi ünlü mimarlar biyofilik tasarım yaklaşımının öncüleridir. Frank Lloyd Wright’ın Şelale Evi 20. Yüzyılın ilk yarısında büyük etki yaratan önemli bir biyofilik tasarım örneğidir. Son dönem dünya örnekleri arasında ise Singapur’daki Changi Havalimanı ile Milano’daki dikey bahçe anlamına gelen Bosco Verticale projeleri sayılabilir. Türkiye’de ilk biyofilik tasarım konsepti adı altında üretilen konut alanı Ankara’da yer alan Avend Beytepe’dir. İstanbul Memorial Bahçelievler Hastanesi, USGBC (Amerikan Yeşil Binalar Konseyi) tarafından yürütülen sertifikasyon programları arasında en yüksek derecelendirme anlamına gelen “LEED Platinum” belgesini kazanan dünyada tam donanımlı hastaneler arasında yer almıştır.
Biyofilik tasarım gelecekte, artan şehirleşme ve doğal kaynakların azalması gibi çevresel zorluklarla karşı karşıya olan dünyada giderek daha önemli hale gelecektir. Bu tasarım yaklaşımı; binaların, şehirlerin ve yaşam alanlarının daha sürdürülebilir, sağlıklı ve insan odaklı olmasına yardımcı olması sebebiyle oldukça önemlidir. Gelecekte biyofilik tasarım yaklaşımı aracılığıyla iş yerlerinde, hastanelerde, okullarda ve pek çok farklı mekanda insanların performansını, konsantrasyonunu ve genel refahını artırmak için çalışmalar planlanması beklenmektedir.
