İSTANBUL EKONOMİ BÜLTENİ, MART 2021
İŞGÜCÜ PİYASASI
2020 yılında İstanbul’da resmi işsizlik oranı bir önceki yıla göre azalarak %14,7’ye geriledi.
İstanbul’da 2020 yılında resmi işsizlik oranı bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak %14,7 olarak gerçekleşti. İşsiz sayısı ise bir önceki yıla göre 84 bin kişi azalarak 926 bin oldu. Erkeklerde işsizlik oranı bir önceki yıla göre artarak %13,7’ye yükselirken kadınlarda işsizlik oranı azalarak %16,8’e geriledi. Türkiye’de ise 2020 yılında işsizlik oranı %13,2 olarak gerçekleşti.
| İşgücü (Bin Kişi) | İşsiz (Bin Kişi) | Resmi İşsizlik Oranı (%) | ||||
| İstanbul | Türkiye | İstanbul | Türkiye | İstanbul | Türkiye | |
| 2020 | 6.289 | 30.873 | 926 | 4.061 | 14,7 | 13,2 |
| 2019 | 6.788 | 32.549 | 1.010 | 4.469 | 14,9 | 13,7 |
| 2018 | 6.738 | 32.274 | 839 | 3.537 | 12,5 | 11,0 |
İstanbul’da geniş tanımlı işsizlik oranı ise bir önceki yıla göre artarak %18,2’ye yükseldi.
İstanbul’da 2020 yılında iş bulma ümidi olmayanlar ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanların da işgücüne dâhil edilmesiyle birlikte hesaplanan geniş tanımlı işsizlik oranı %18,2 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik oranına göre İstanbul’daki toplam işsiz sayısı 2020 yılında 1 milyon 195 bin oldu.[i] Türkiye’de ise 2020 yılında geniş tanımlı işsizlik %23,6, atıl işgücü[ii] oranı ise %29,1 olarak gerçekleşti.
|
|
Geniş Tanımlı İşgücü (Bin Kişi) |
Geniş Tanımlı İşsiz Sayısı (Bin Kişi) |
Geniş İşsizlik Oranı (%) |
|||
| İstanbul | Türkiye | İstanbul | Türkiye | İstanbul | Türkiye | |
| 2020 | 6.558 | 35.093 | 1.195 | 8.281 | 18,2 | 23,6 |
| 2019 | 6.981 | 34.835 | 1.203 | 6.755 | 17,2 | 19,4 |
| 2018 | 6.943 | 34.444 | 1.044 | 5.707 | 15,0 | 16,6 |
İstanbul’da 552 bin gencin ne eğitimde ne istihdamda olduğu belirlendi.
15-24 yaş aralığında olup eğitim almayan ve herhangi bir işte çalışmayan gençlerin sayısı 2019 yılında 579 bin iken 2020 yılında 552 bine geriledi. Bu dönemde 15-24 yaş aralığındaki kişilerde resmi işsizlik oranı %25,3, geniş tanımlı işsizlik ise %30 olarak belirlendi. Türkiye’de ise 15-24 yaş aralığındaki kişilerde resmi işsizlik oranı %25,3 iken geniş tanımlı işsizlik ise %39,5 olarak belirlendi.
15-24 Yaş İşgücüne Dâhil Olmayanlar (Bin Kişi) – İstanbul
| İş Bulma Ümidi Yok |
İş Aramayıp Çalışmaya Hazır Olan |
Mevsimlik Çalışıyor |
Ev İşleri İle Meşgul |
Engelli Veya Hasta |
Ailevi Ve Kişisel Nedenler |
Diğer | İşsiz | |
| 2020 | 9 | 50 | 3 | 111 | 21 | 85 | 36 | 237 |
| 2019 | 4 | 25 | 1 | 130 | 28 | 92 | 8 | 291 |
| 2018 | 5 | 32 | 2 | 157 | 31 | 81 | 5 | 224 |
2020 yılında İstanbul’da 20-24 yaş arası gençlerde resmi işsizlik oranı %26,7, geniş tanımlı işsizlik oranı %30,8 olarak belirlendi.
İstanbul’da 2020 yılında bir önceki yıla göre işsizlik oranında en yüksek artış 20-24 yaş grubunda gerçekleşti. 20-24 yaş grubunda resmi işsizlik oranı %26,7 iken bu yaş grubunda geniş tanımlı işsizlik oranı %30,8 olarak belirlendi. İstanbul’da üniversite mezunlarında resmi işsizlik oranı %13 iken lise mezunlarında %17,7 olarak açıklandı. Geniş tanımlı işsizlik oranı ise üniversite mezunlarında %15,4, lise mezunlarında %21,5 olarak belirlendi.
Yaş Grubuna Göre Resmi İşsizlik Oranları (%) – İstanbul
| 15-19 | 20-24 | 25-34 | 35-54 | 55+ | |
| 2020 | 22,5 | 26,7 | 14,7 | 11,7 | 13,2 |
| 2019 | 24,0 | 25,1 | 14,6 | 11,8 | 12,2 |
| 2018 | 21,4 | 19,5 | 11,8 | 10,1 | 12,5 |
İstanbul’da işgücüne katılanların sayısı bir önceki yıla göre %7,4 azaldı.
İstanbul’da 2020 yılında işgücüne katılan kişi sayısı %7,4 azalarak 6 milyon 289 bin kişiye geriledi. İstanbul’da kadınların işgücüne katılma oranı %33,6 iken erkeklerin işgücüne katılma oranı %71,9 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde ise erkeklerin işgücüne katılma oranı %68,2, kadınların işgücüne katılma oranı %30,9 olarak gerçekleşti.
İstihdam edilen kişi sayısı bir önceki yıla göre 415 bin kişi azaldı.
İstanbul’da istihdam edilen kişi sayısı 2020 yılında bir önceki yıla göre 415 bin kişi azaldı. İstihdam edilen kişilerin %68,5’ini erkekler, %31,5’ini ise kadınlar oluşturdu. İstihdam oranı ise kadınlarda %27,9, erkeklerde %62 olarak gerçekleşti.
| İstihdam Edilen Kişi (Bin) |
İstihdam Oranı (%) |
|||
| İstanbul | Türkiye | İstanbul | Türkiye | |
| 2020 | 5.363 | 26.812 | 44,8 | 42,8 |
| 2019 | 5.778 | 28.080 | 48,9 | 45,7 |
| 2018 | 5.899 | 28.738 | 50,2 | 47,4 |
İstihdam edilenlerin %43,5’ini lise altı eğitime sahip kişiler oluşturdu.
İstanbul’da istihdam edilenlerin %43,5’ini lise altı eğitime sahip kişiler oluştururken %21,9’unu lise ve dengi okul mezunları, %33,6’sını yükseköğrenim mezunları oluşturdu. 2019 yılına göre lise ve altı eğitime sahip istihdam edilen kişi sayısı %11,5 azalırken yükseköğretim düzeyinde eğitime sahip kişilerde istihdam %2,6 arttı.
2020 yılında tarım alanında istihdam %30,4, sanayi alanında ise %9,1 azaldı.
2020 yılında İstanbul’da faaliyet alanlarına göre istihdam edilen kişilere bakıldığında tarım alanında istihdam edilen kişi sayısı bir önceki yıla göre %30,4, sanayi alanında %9,1 ve hizmet alanında %5,8 azaldı. İstihdamın %67,9’unu hizmet sektörü, %31,2’sini sanayi sektörü ve %0,9’unu tarım sektörü oluşturdu.
SGK’ya kayıtlı olmayıp istihdam edilenlerin oranı %18,6’ya geriledi.
İstanbul’da 2020 yılında bir önceki yıla göre SGK’ya kayıtlı istihdam edilenlerin sayısı 131 bin, SGK’ya kayıtlı olmayan istihdam edilen kişilerin sayısı ise 284 bin azaldı. İstihdam edilenlerin 998 binini SGK’ya kayıtlı olmayan kişiler oluştururken 4 milyon 365 binini SGK’ya kayıtlı kişiler oluşturdu.
İstanbul’da son bir yılda çalışanların ortalama günlük kazancı %20,1 arttı.
Aralık 2020 sonu itibariyle SGK kayıtlarına bakıldığında İstanbul’da kadınların ortalama günlük kazancı %20,7 erkeklerin ise %19,8 arttı. Bu dönemde kadınların ortalama günlük kazancı 183 TL olarak belirlenirken erkeklerin 190 TL olarak belirlendi.
İstanbul’daki iş yerlerinin %64’ünü 3 ve daha az kişi istihdam eden işyerleri oluşturdu.
İstanbul’da 2020 sonu itibariyle toplam iş yeri sayısı bir önceki yıla göre %3,2 artarak 555 bine ulaştı. 3 ve daha az kişinin istihdam edildiği işyerlerinin oranı toplam için %64 olarak, 9 ve daha az kişinin istihdam edildiği iş yerlerinin payı ise %86,8 olarak belirlendi. 1.000 ve üzerinde kişi istihdam eden iş yerlerinin sayısı ise geçen yıla göre %16 artarak 167’ye ulaştı. Türkiye genelinde ise 1.000 ve üzerinde kişi istihdam eden iş yerlerinin sayısı ise bir önceki yıla göre %19 artarak 570’e ulaştı.
2020 yılında İstanbul’da İŞKUR aracılığıyla işe yerleştirilenlerin sayısı bir önceki yıla göre %71,4 azaldı.
2019 yılında İstanbul’da İŞKUR aracılığıyla işe yerleştirilenlerin sayısı 354 bine ulaşırken 2020 yılında %71,4 azalarak 101 bine geriledi. Aynı dönemde Türkiye genelinde işe yerleştirmeler %41,7 azalarak 869 bine geriledi.
2020’de işsizlik ödeneği başvuru sayısı %22,7, hak eden sayısı ise %47,2 azaldı.
İstanbul’da 2020 yılında işsizlik ödeneğine 394 bin kişi başvurdu. Başvuran kişilerin 152 bini işsizlik ödeneği almayı hak ederken hem başvurular hem de ödeneği hak eden kişi sayısı bir önceki yıla göre azaldı.
Metodoloji: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinden derlenerek oluşturulmuştur. Periyodik olarak yayınlanacak bu bültenin verileri ekte sunulmuştur.
[i] Geniş Tanımlı İşsizlik: Resmi olarak işsiz, ücretli veya serbest meslekte olmayan, referans dönemde (son 4 hafta içerisinde) bir işe başvurmuş ve çalışmaya hazır kişilere denmektedir. Geniş tanımlı işsiz ise (unemployed according to the relaxed definition) iş bulma ümidi olmayan ve çalışmaya hazır ama iş aramayan kişileri de kapsamaktadır. Daha fazla bilgi için: “Unemployement Rate.” International Labour Organization. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/ilostat-files/Documents/description_UR_EN.pdf
[ii] Zamana bağlı eksik istihdam verisi İstanbul ölçeğinde yayınlanmadığından İstanbul için atıl işgücü oranı hesaplanamamıştır. TÜİK’in bu yıl açıkladığı atıl işgücü oranı referans alındığında İstanbul’da atıl işgücü oranının geniş tanımlı işsizlikten yüksek olduğu tahmin edilmektedir.
