YEREL YÖNETİMLERİN YATIRIM DENEYİMLERİ İKİ ŞEHRİN HİKAYESİNİ ANLATIYOR

Paris Yatırım Ajansı’nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni (İBB) ziyareti vesilesiyle İstanbul Yatırım Ajansı (İYA) ve İstanbul Planlama Ajansı (İPA) işbirliğiyle Büyük Paris Projesi özelinde kentsel dönüşüm projeleri hakkında bilgi alışverişinde bulunmak üzere deneyimlerin paylaşıldığı ve geleceğe dönük görüşlerin aktarıldığı seminer ve atölye çalışmaları 25-26 Ekim 2021 tarihlerinde Müze Gazhane’de yapıldı.  Ayrıca heyet ziyareti kapsamında İBB heyeti Fransa İstanbul Başkonsolosu Olivier Gauvin tarafından bir akşam yemeğinde ağırlandı.

Paris Yatırım Ajansı, İYA ve İPA‘nın faaliyetleri ve İstanbul şehrine yaptığı hizmetlerin de aktarıldığı iki günlük seminerde, metropol bir şehir için bu iki önemli yapının kurulmasını İBB’nin yeni vizyonu açısından çok etkileyici bulduklarını belirtti.

Büyük Paris Yatırım Ajansı şu alanlardaki tecrübesini aktardı:

• Büyük Paris Projesi’nin bir sezgiden projeye nasıl geliştirildiği ve düzenlendiği
• Projeyi destekleyen finansal yapının, yasal ve düzenleyici araçlar ve projede kullanılan sözleşme biçimleri
• Ekonomik verimliliği ve yaşam kalitesini bir araya getiren projenin konut ve ekonomik stratejisi
• Sağlıklı, yeşil ve güvenli bir kentsel çevreyi ön planda tutan ulaşım odaklı gelişme

Paris Emlak ve Arazi Tasarrufu Enstitüsü (IEIF) Başkanı Xavier Lepine, Paris’in dönüşüm süreci boyunca karşılaştığı zorluklarla ilgili yaşadığı tecrübeleri paylaşarak, İstanbul ile girilen bu karşılıklı alışverişin her iki şehir için de faydalı olacağını ifade etti. Proje kapsamında Paris’te yapılan hatalardan ve başarılardan çıkarılan derslerle İstanbul’un sorunlarına katkı sunmaktan memnuniyet duyduklarını belirtti. Etkin bir ulaşım ağının ekonomiye, üretim sektörlerine ve inşaat sektörüne nasıl fayda sağlayacağına odaklanılarak merkezi yönetimle işbirliği yapıldığını belirtti.

İYA Başkanı Turgut Tuncay Önbilgin moderatörlüğünde İstanbul ve Paris şehirleri arasında verimli bir bilgi alışverişi ve etkileşimle geçen seminerde, İYA Genel Müdürü Elif Karabay, İYA’nın kuruluş dönemi ve işleyiş yapısı ile ilgili bilgiler verdikten sonra, iki şehrin tecrübe ettikleri ortak problemler ve deneyimler, İstanbul’daki planlama süreçlerinin İBB tarafından katılımcı ve şeffaf bir anlayışla çözmeye odaklanıldığı ve Paris tarafı ile yapılacak olan çalışmada bu konuyla ilgili işbirliği yapılmasının arzulandığını ifade etti.

İYA Başkan Yardımcısı Asena Selçuk, sağlık sektörünü ve yatırımlarını inovasyon merkezi aracılığıyla İstanbul’a çekecek ve sosyal ve ekonomik vizyona sahip “Kadın ve Kız Çocuğu Sağlığı ve Gelişimi Platformu” hakkında Büyük Paris Yatırım Ajansı’nı bilgilendirdi. Ayrıca, Selçuk, İYA’nın dahil olduğu diğer uluslararası ve akademik projelerden bahsetti.

İstanbul ve Paris: Türkiye ve Fransa Ekonomilerinin Dinamoları

Büyük Paris Yatırım Ajansı’nın Genel Müdürü Sn. Alexandre Missoffe’un, “Paris ve İstanbul, ülkelerinin ekonomilerinin yaklaşık %30’unu oluşturan ekonomik dinamolardır. Paris’in ekonomik büyümesi, Fransa’nın ekonomik büyümesi anlamına gelir.” sözlerinin üzerine İYA Başkanı Önbilgin, “İstanbul, 16 milyonu aşan nüfusu ve Türkiye’nin %31’ini oluşturan dev ekonomisi ve Türkiye dış ticaretinin %50’sini gerçekleştiren dünyanın önde gelen metropollerinden biridir. Büyük Paris Projesi’nde olduğu gibi İstanbul’da yapılan metro projeleri de Türkiye’nin kalkınmasına örnek olacak ve büyük katkı sağlayacak niteliğe sahiptir.” dedi.

İki Metropolün Ortak Problemi: Konut Sorunu

Büyük Paris Projesi Mimarları Eski Başkanı Bertrand Lemoine, “Paris’in mevcut durumda 1 milyon konut açığı var. Her yıl 75 bin sosyal konut yaparak bu sorunu 15 yılda çözmeyi planlıyoruz. Ayrıca, en büyük değişimin Covid-19’la evden çalışma oranının artmasıyla birlikte boşalan ofis alanlarının konutlara dönüşümünü hızlandırmayı amaçlayan somut öneriler sunduk. Böylece, 2022 yılına kadar 500 bin metrekarelik iş alanlarını konutlara dönüştürmeyi planladık.” sözleriyle Paris’te karşılaştıkları konut sorununu anlattı.

Konut sorunu kapsamında İPA Vizyon 2050 Ofisi Koordinatörü Burcu Özüpak Güleç, “Dünyada metropoller olarak çok katmanlı, küresel ve aslında benzer sorunlarla mücadele ediyoruz. Bu sorunlara çözüm bulurken, kentlerimizde yaşayanların refahı ve mutluluğu için çalışıyoruz. Hiçbir kent bu sorunların çözümünü tek başına bulamaz. Bu nedenle bilgi paylaşmamız ve birlikte hareket etmemiz gerekiyor. İPA ve ekosistemi içinde yer alan Vizyon 2050; bilim insanları, uzmanlar, sanatçılar, iş insanları ve sivil toplum ile birlikte İstanbul şehrinin gelecek vizyonunun oluşturulmasına katkı sağlamak üzere çalışmaktadır. Bu kapsamda dünyadaki diğer metropollerle sürdürülebilir işbirliklerini kurmaktadır.” dedi.

İstanbul ve Paris’in Raylı Sistem Yatırımları İle Ekonomik Kalkınma Hedefi

Ulaşım alanında İBB vizyonunu ve çalışmalarını aktaran Raylı Sistemler Daire Başkanı Pelin Alpkökin, “İstanbul’da toplu taşımada raylı sistemin ağırlığı %16 seviyelerindedir. Yapımı tamamlanacak raylı sistem projeleri ile bu rakamın %35’i geçmesini bekliyoruz. İstanbul gibi mega şehirlerde raylı sistemin toplu taşımada oranı en az %50 seviyesinde olmalıdır.” dedi ve ekledi: “İBB, 2019 yılında yapımı tamamlanmamış birçok metro hattı projesi devraldı. Bu projelerin tamamlanmasında yaşadığımız finansman eksikliği nedeniyle stratejik kararlar almalı ve hatların yapımına devam etmeliyiz. Başlamış olduğumuz bu yatırımları, mali gücü yüksek şirketlerle tamamlamamız gerekiyor. Bu tür büyük projeler, uluslararası krediler olmadan gerçekleşmesi zor projelerdir.”

20 yıllık bir dönüşüm projesi olan Büyük Paris Projesi’nin Gelir Modeli ve Yatırım Büyüklüğü hakkında bilgi veren Kalkınma Başkanı Guillaume Pasquier, Şehrin verimliliğini ve ekonomiye katkısını artıracak bir “Büyük Paris Bölgesi” oluşturan ve 200 kilometre uzunluğundaki metro ağıyla 3 havalimanını bağlayan 20 yıllık bir dönüşüm projesi olan Büyük Paris Projesinin büyüklüğünün 35 milyar Euro olduğunu ve Fransa GDP’sine 100 milyar EURO katkısı olacağını ifade etti.

Günde 2 milyon yolcu kapasitesi ve 68 bağlı istasyona sahip projenin Euro bölgesinin GDP’sini %0,18, Fransa’nın %0,79, bölgenin ise %2,61 oranında artıracağını tahmin ettiklerini belirtti.  Pasquier, ayrıca çıkarılan “özel donanım vergisi”nin, proje finansmanı araçlarından biri olmasına rağmen, Büyük Paris Projesi’nin metro hatları nedeniyle sağlayacağı faydanın çevre binaların değerindeki artışın ortalama %10 olacağını belirtti.

Büyük Paris Yatırım Ajansı’nın Genel Müdürü Sn. Alexandre Missoffe, Büyük Paris Projesi’ne kimlik kazandırmak için her bölgenin bir ekonomik imzasının olmasına karar verildiğini ve bu doğrultuda yaratıcı endüstri sahaları, sinema endüstrisi alanları ve Silikon Vadisi benzeri bilgi teknolojileri alanları gibi ekonomik açıdan cazip alanlar oluşturduklarını belirtti.

İki günün sonunda heyetler Paris ve İstanbul arasındaki iş birliğini ve iletişimi kalıcı kılmak üzere ayrıldılar.