İstanbul Ulaşım Bülteni, Haziran 2020
İstanbul’da 1-5 Haziran tarihlerinde günlük ortalama nüfusun % 34,4’ü (5.343.61 kişi) sokağa çıktı.
Pandemi sürecinde sokağa çıkan kişi sayılar, Ulaşım Yönetim Merkezi(UYM) sensörlerinden alınan araç sayıları, TUHİM toplu ulaşım verileri ve Ulaşım Ana Planı hareketlilik verilerinden yararlanılarak yapılan hesaplamalar sonucu elde edildi. Bu hesaplara göre Mart ayının son haftasında İstanbul’da nüfusun %16,1’i sokağa çıkmışken bu oran Nisan ayının son haftasında %30,4 artarak %20,1’e ve Mayıs ayında %23,8’e yükselmiştir. Haziran ayının ilk haftasında (1-5 Haziran) sokağa çıkan kişi sayısı Mayıs ayına göre %44,9 artarak 5.343.611 kişiye yükseldi.
İstanbul’da Mayıs sonu itibariyle toplu taşımada %67,8 oranında yolculuk sayısı arttı.
İstanbul’da 04-08 Mayıs tarihleri arasında ortalama 1.289.244 adet olan akıllı bilet kullanıcı sayısı, 25-29 Mayıs tarihleri arasında %2,5 azalarak 1.256.347 oldu. Bu durum 29 Mayıs tarihinde %67,8 artış olarak kaydedildi.
| Tarih | Ortalama Günlük Yolculuk Sayısı | Değişim % |
| 04 – 08 Mayıs 2020 | 1.289.244 | 100 |
| 25 – 29 Mayıs 2020 | 1.256.347 | – 2,5 |
| 29 Mayıs 2020 | 2.162.866 | + 67,8 |
Günlük yolculuk (geçiş sayısı) 31 Mart tarihine göre %111,2 oranında arttı.
Covid-19 tespitinden sonraki 31 Mart itibari ile ortalama günlük yolculuk 1.024.248 iken bu sayı 29 Mayıs itibari ile %111,2’lik bir artışla 2.162.866 yolculuğa (geçiş sayısı) yükseldi.
| Tarih | Ortalama Günlük Yolculuk Sayısı | Değişim % |
| 31 Mart 2020 | 1.024.248 | |
| 30 Nisan 2020 | 1.116.565 | + 9,0 |
| 29 Mayıs 2020 | 2.162.866 | + 111,2 |
60 yaş üstü yolculuk oranı %78 oranında arttı.
04 – 08 Mayıs 2020 tarihleri arasında günlük ortalama 41.793 yolculuk gerçekleştiren 60 yaş üstü, 29 Mayıs 2020 tarihinde %78 oranında artış göstererek 74.484 yolculuk gerçekleştirdi.
Engelli vatandaş yolculuk oranı %45,4 oranında arttı.
04 – 08 Mayıs 2020 tarihleri arasında engelli vatandaşlar günlük ortalama 52.694 geçiş yaptı. Yolculuk (geçiş) sayısı 29 Mayıs’ta %45,4 artarak 76.611 olarak gerçekleşti.
| Tarih | 60 Yaş Üstü | Engelli | Öğrenci | Vatandaş |
| 04 – 08 Mayıs 2020 | 41.793 | 52.694 | 249.028 | 945.728 |
| 25 – 29 Mayıs 2020 | 43.365 | 44.838 | 267.786 | 900.357 |
| 29 Mayıs 2020 | 74.484 | 76.611 | 497.446 | 1.514.325 |
Mayıs ayında toplu taşımayı tercih edenlerin %52,9’u otobüs, %25,7’si ise metro ve tramvayları kullandı.
2020 Mayıs ayı için akıllı bilet bindilerinin %52,9’u lastik tekerlekli toplu taşımayı, %25,7’si Metro-Tramvayı, %13,3’ü Metrobüs’ü, %5,9’u Marmaray’ı ve %2,1’i ise Denizyolunu tercih etti.
| Ana Ulaşım Türü | Mayıs | % |
| Denizyolu | 579.889 | 2,1 |
| Marmaray | 1.624.104 | 5,9 |
| Metrobüs | 3.683.836 | 13,3 |
| Metro-Tramvay | 7.103.310 | 25,7 |
| Otobüs | 14.615.702 | 52,9 |
| TOPLAM | 27.606.841 | 100,0 |
Ana arterler üzerindeki araç sayılarında en yüksek seviye 13-17 Nisan tarihleri arasında saatlik ortalama 1.461 araç iken, 11-15 Mayıs tarihleri arasında saatlik ortalama 1.888 araç olarak gerçekleşti.
Nisan ayında hafta içi ana arterler üzerindeki 94 kesitten geçen saatlik araç sayısı ortalama 1.377 iken bu sayı Mayıs ayında 1.523’e yükseldi. Araç sayıları saatlik olarak 13-17 Nisan tarihleri arasında en yüksek hafta içi ortalamasını görerek 1,461 olmuştur. Araç sayıları saatlik ortalama 11-15 Mayıs’ta ise 1.888 iken 25-29 Mayıs’ta %25,9 azalarak 1.362 oldu.
Mayıs ayında araç hareketliliğinin yoğun olduğu zaman aralığı 15.00 ile 18.00 ve en yoğun saat ise 17.00’dir.
Sokağa çıkmanın yasak olmadığı günlerde en yoğun saatler genellikle 17.00 olurken yasağın uygulandığı günlerde yoğunluk 18.00’de oluştu.
Mayıs ayında sokağa çıkma yasağının olmadığı hafta içi günlerde yaka geçişi yapan araç sayısı Nisan ayına göre %37,4 artarak günlük ortalama 328.220 oldu.
Hafta içi ve sokağa çıkma yasağının olmadığı günlerde Nisan ayında yaka geçişi yapan araç sayısı 238.875 iken Mayıs ayında yaka geçişi yapan araç sayısı 328.220 olarak gerçekleşti.
Mayıs ayında yaka geçişinin en yoğun olduğu gün 386.663 araç ile 29 Mayıs cumadır.
Mayıs ayında en yoğun geçiş 11-17 Mayıs haftasında gerçekti; en yoğun gün ise 29 Mayıs Cuma günü oldu. Yaka geçişlerinin %49,5’ini 15 Temmuz, %38,2’sini FSM,%6,4’ünü YSS ve %6,0’sını Avrasya Tünelinden gerçekleşen geçişler oluşturdu.
Yaka geçişinin en yoğun olduğu saatler 17.00 ve 18.00 saatleridir.
Mart ayı Covid-19 öncesi, Mart ayı Covid-19 sonrası, Nisan ve Mayıs aylarında saatlik köprü yaka geçiş sayıları 08.00 ile 18.00 saatleri arasında birbirine çok yakın ve aynı eğilimde olsa da en yoğun saatler 17.00 ile 18.00 saatleridir.
Mayıs ayında trafik yoğunluğu indeksi Mart ayı Covid-19 öncesi trafik yoğunluğu indeksine göre %58 azalarak ortalama 13 olarak ölçüldü.
Şubat ayında 30 olarak ölçülen trafik yoğunluğu indeksi Mart ayında 21 olarak ölçüldü (Covid-19 öncesi 31 ve Covid-19 sonrası 16). Bu değerler Nisan ayında sokağa çıkma yasaklarının da etkisiyle 10 olarak ölçülürken Mayıs ayında 13 olarak gerçekleşti.
| Gün | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | ||
| Covid-19 Öncesi | Covid-19 Sonrası | Mart Genel | ||||
| Pazartesi | 29 | 30 | 16 | 22 | 10 | 12 |
| Salı | 32 | 37 | 16 | 24 | 11 | 10 |
| Çarşamba | 34 | 31 | 17 | 24 | 12 | 20 |
| Perşembe | 35 | 34 | 20 | 24 | 11 | 20 |
| Cuma | 35 | 36 | 20 | 24 | 9 | 18 |
| Cumartesi | 30 | 30 | 13 | 17 | 6 | 7 |
| Pazar | 19 | 22 | 11 | 15 | 8 | 5 |
| Genel Toplam | 30 | 31 | 16 | 21 | 10 | 13 |
Türkiye’de ilk Covid-19 tespitinden sonra hafta içi ve yasağın olmadığı günlerde saatlik bazda ortalama en yüksek trafik indeksi Mayıs ayında 43 ile saat 18.00’de ölçüldü.
Covid-19 öncesi hafta içi ortalama 33 olan trafik yoğunluğu indeksi Mayıs ayında hafta içi ve yasağın olmadığı günlerde 19 olarak ölçüldü. Saatlik dağılımlarda hem Covid-19 öncesi hem de Covid-19 sonrası zirve yoğunluk indeksi saat 18.00’dir.
| Saat | Covid-19 Öncesi | Covid-19 Sonrası (Nisan dahil) | Mayıs |
| 00:00 | 9 | 7 | 8 |
| 01:00 | 6 | 6 | 6 |
| 02:00 | 6 | 7 | 4 |
| 03:00 | 8 | 8 | 4 |
| 04:00 | 8 | 10 | 9 |
| 05:00 | 9 | 12 | 12 |
| 06:00 | 16 | 12 | 11 |
| 07:00 | 44 | 16 | 13 |
| 08:00 | 59 | 16 | 20 |
| 09:00 | 52 | 14 | 22 |
| 10:00 | 45 | 14 | 24 |
| 11:00 | 41 | 15 | 24 |
| 12:00 | 41 | 16 | 25 |
| 13:00 | 39 | 16 | 27 |
| 14:00 | 39 | 18 | 30 |
| 15:00 | 45 | 20 | 33 |
| 16:00 | 51 | 21 | 35 |
| 17:00 | 59 | 25 | 39 |
| 18:00 | 66 | 27 | 43 |
| 19:00 | 57 | 17 | 30 |
| 20:00 | 37 | 11 | 9 |
| 21:00 | 30 | 9 | 12 |
| 22:00 | 20 | 7 | 13 |
| 23:00 | 12 | 7 | 11 |
| Genel | 33 | 14 | 19 |
İBB Ulaşım Yönetim Merkezine ait sensörlerden alınan veriler ile karayolu şebekesinde 3.110 km uzunluğundaki ana güzergâhlar düzeyinde sabah, öğle ve akşam zirve saatlerinde ortalama hız ve sürenin değişimi incelendi.
Güzergâhlardaki günlük hafta içi ortalama hız, Nisan ayına göre %6 düşüş gösterirken, hafta içi ortalama sürede ise %0,4 oranında düşüş gözlemlendi.
Okulların tatil edilmesi ile karayolu şebekesi üzerinde artış gösteren ortalama hızlar, Mayıs ayındaki normalleşme sürecinin başlamasıyla birlikte düşüşe geçti. Buna rağmen, hala Mart ayı başındaki ortalamaların üstünde hız değerleri görüldü. Mart ayının başında 54km/sa olarak gözlemlenen hafta içi sabah zirve saat ortalama hızı, Mayıs ayında sokağa çıkma yasağı olmayan hafta içi günlerde ortalama 67km/sa olarak hesaplandı. Aynı şekilde, hafta içi akşam zirve saati ortalama hızın ise 46km/sa’ten 55km/sa’e yükseldiği görüldü.
| ZİRVE SAAT GENEL ORTALAMA | |||
| SABAH | ÖĞLE | AKŞAM | |
| MART AYI – OKULLAR AÇIK | 54 | 58 | 46 |
| MART AYI – OKULLAR KAPALI | 69 | 69 | 64 |
| NİSAN AYI | 71 | 68 | 65 |
| MAYIS AYI | 67 | 61 | 55 |
| MAYIS/MART FARK | 24% | 4% | 18% |
Mayıs ayında karayolu şebekesinde hafta içi trafikte geçen süre %15 oranında iyileşme gösterdi.
Hafta içi akşam zirve saatte Fatih Sultan Mehmet Köprüsü geçiş süresi Mart başına göre (Bayrampaşa – Kozyatağı arası) ortalama 72 dakikadan 28 dakikaya, 15 Temmuz Köprüsü’nde ise (Halıcıoğlu – Kadıköy) ortalama 62 dakikadan 30 dakikaya düştü. Genel olarak, inceleme yapılan güzergahlar üzerinde trafikte geçen hafta içi günlük ortalama süre Mart başı ile karşılaştırıldığında, Nisan ayındaki oran ile aynı kalarak, %15 oranında iyileşme gösterdi.
Metodoloji:
Mayıs 2020 İstanbul Ulaşım Bülteni, TUHİM (Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü), BELBİM ve İBB Ulaşım Yönetim Merkezi verileri kullanılarak hazırlandı.
